امیدها برای احیای برجام کمرنگ شد| آمریکا در پی افزایش تحریم‌ها

رویکرد بایدن در قبال توافق هسته‌ای با ایران با انتخاب ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهوری تازه ایران پیچیده‌تر شده است.

به گزارش آفتاب‌نیوز؛ روزنامه "نیویورک تایمز" در گزارشی با اشاره به اینکه چند روز پیش از برگزاری مراسم تحلیف "ابراهیم رئیسی" به عنوان رئیس‌جمهوری تازه ایران، مقام‌های دولت بایدن نسبت به شانس خود برای احیای سریع برجام بدبین شده‌اند، می‌نویسد: "این نگرانی پس از آن در امریکا افزایش یافته که احساس می‌شود دولت رئیسی تحقیقات هسته‌ای را سرعت خواهد بخشید و برای کسب امتیاز بیش‌تر از امریکا خواسته‌های تازه‌ای را مطرح خواهد کرد.

ماه گذشته تیم مذاکره کننده امریکایی به قدری مطمئن و امیدوار بودند که تا پیش از به قدرت رسیدن رئیسی مذاکرات هسته‌ای به نتیجه برسد که لباس‌های خود را در هتل محل مذاکرات در وین باقی گذاشتند به این امید که بار دیگر به محل مذاکرات بازگردند. مذاکرات، اما متوقف شد. بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی اکنون امکان بازدید از تاسیسات غنی سازی اورانیوم ایران را ندارند و سانتریفیوژ‌ها در نطنز با سرعت زیادی در حال چرخش هستند و غنی‌سازی اورانیوم را آغاز کرده‌اند.

هنوز مشحص نیست که آیا رئیسی تیم مذاکره‌کننده فعلی ایران را حفظ می‌کند یا وفاداران به خود را جایگزین آن خواهد کرد.

اگر دیپلماسی با شکست مواجه شود هر دو طرف ضرر‌های زیادی را متحمل خواهند شد. برای بایدن احیای برجام یک هدف اصلی است به این امید که برنامه هسته‌ای ایران کنترل شود. همچنین، بایدن تلاش می‌کند تا روابط آسیب دیده امریکا با متحدان اروپایی را از طریق برجام ترمیم کند.

در مقابل، رئیسی سال‌ها مدافع اقتصاد مقاومتی بوده و براساس این استدلال، ایران نیازی به تجارت با جهان و باز کردن در‌های خود ندارد. با این وجود، در طول کارزار انتخاباتی او نشان داد خواستار بازگشت ایران به برجام است.

رئیسی مشاهده کرده که تحریم‌ها با اقتصاد ایران چه کرده است. همچینن، ایران با موج پنجم ویروس کرونا و کمبود آب مواجه است که تا حد زیادی نتیجه سوء مدیریت بوده و به اعتراضات گسترده‌ای دامن زده است.

در این میان، رهبری تصمیم‌گیرنده اصلی در ایران گفته‌اند که امریکا باید تضمین دهد که دیگر از برجام خارج نخواهد شد. طرف امریکایی، اما اشاره می‌کند که هیچ ضمانتی نمی‌تواند در این‌باره ارائه دهد.

با این وجود، متحدان اروپایی امریکا نیز مانند ایران نگران هستند که فردی مانند بایدن برای دور دوم در انتخابات پیروز نشود یا فردی مانند ترامپ بار دیگر رئیس‌جمهور شود و ممکن است دوباره امریکا از برجام خارج شود. مشکل بایدن، اما جمهوریخواهان و تعداد زیادی از دموکرات‌های سخت‌گیر در کنگره هستند. آنان به او اجازه نمی‌دهند تا راه بازگشت تحریم‌ها و احتمال خروج امریکا از برجام مسدود شود.

"علی واعظ" از گروه بین المللی بحران می‌گوید: "مشکل آن است که امریکا نمی‌تواند تحریم یکی از قدرتمندترین ابزارهایش در جعبه ابزار خود را کنار گذارد".

آمریکا به دنبال افزایش تحریم‌ها؟

همچنین نیویورک تایمز به نقل از یک مقام ارشد اروپایی حاضر در مذاکرات وین درباره احتمال خروج دوباره آمریکا از برجام خاطرنشان کرد: اگر این اتفاق یک بار افتاده، می‌تواند تکرار شود.

با این حال رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به روزنامه نیویورک تایمز گفته است: این خطر وجود دارد که آنها (ایرانی‌ها) با درخواست‌های غیر واقعی بازگردند.

همچنین روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» پنجشنبه در گزارشی ضمن اشاره به نگرانی‌های مقام های غربی از برنامه موشکی ایران، از قصد آمریکا برای وضع تحریم‌هایی علیه پهپادها و موشک‌های هدایت‌شونده جمهوری اسلامی ایران خبر داد.

مقام‌های واشنگتن گفته‌اند که ایالات متحده قصد دارد یک کارزار تحریمی علیه توانمندی‌های در حال توسعه ایران برای انجام حملات دقیق با استفاده از پهپادها و موشک‌های هدایت‌شونده‌اش به راه اندازند. مقام‌های امنیتی غربی بر این باورند که توانمندی‌های ایران در زمینه استفاده از پهپادها و موشک‌های هدایت‌شونده برای انجام حملات دقیق بیش از برنامه غنی‌سازی و برنامه‌های موشک بالستیکی این کشور برای ثبات منطقه غرب آسیا خطرناک است.

یکی از مقام‌های ارشد آمریکایی درخصوص اهداف  جدید دولت بایدن برای درباره برنامه موشکی ایران گفت: «این (تحریم‌ پهپادها و موشک‌های هدایت شونده ایران) بخشی از یک رویکرد جامع است بنابراین ما با تمامی جنبه‌های تهدید ایران مواجه هستیم.»

یکی دیگر از مقام‌های امریکایی مدعی شده که استفاده از پهپادها و موشک‌های هدایت‌شونده ایران علیه نیروهای امریکایی و هم‌پیمانان این کشور در منطقه افزایش یافته است و خاطرنشان کرده که «پهپادهای ایران در حال تبدیل شدن به یک تهدید فزاینده برای هم‌پیمانان ما در منطقه است.»

پرونده ایران به شورای امنیت می‌رود؟

از سویی دیگر اسرائیل در تلاش است حادثه برای یک کشتی این رژیم در دریای عمان را در شورای امنیت سازمان ملل متحد مورد بررسی قرار دهد. تل‌آویو خواستار آن است که ایران را به دلیل وقوع این حمله تحت فشار بین‌المللی قرار دهد. اسرائیل ایران را به دست داشتن در حادثه برای این کشتی متهم کرده است.

لاپید به دیپلمات‌های ارشد این رژیم دستور داده به دنبال اقدام علیه ایران در شورای امنیت به دلیل وقوع این حمله باشند.

او در توییتر نوشت: «من به سفارتخانه‌هایمان در واشنگتن، لندن و سازمان ملل دستور داده‌ام با رابط‌هایشان در دولت و هیئت‌های مرتبط در مقر سازمان ملل در نیویورک همکاری کنند. ایران فقط مشکل اسرائیل نیست بلکه صادرکننده تروریسم، خرابکاری و بی‌ثباتی‌ای است که به همه ما صدمه می‌زند.»

روزنامه تایمز اسرائیل هم بامداد یکشنبه گزارش داده یائیر لاپید در گفت‌وگوی تلفنی با «آنتونی بلینکن»، خواستار پاسخ بین‌المللی به این حمله شده است.

این روزنامه همچنین گزارش داده رژیم صهیونیستی در راستای تلاش برای افزایش فشار بین‌المللی علیه ایران اطلاعات مربوط به حادثه نفتکش را در اختیار کشورهای آمریکا و انگلیس قرار داده است.

«والانیوز» به نقل از منابع ناشناس نوشته اسرائیل خواستار انجام تحقیقات بین‌المللی در خصوص حمله به این نفت‌کش و تشکیل جلسه شورای امنیت شده است.